جرم جعل چیست؟

جعل در لغت یعنی “برگرداندن و تقلب کردن”. اگر بخواهیم جرم جعل را خیلی ساده بیان کنیم؛ می توانیم بگوییم جرم جعل یعنی ساختن یا تغییر دادن نوشته، سند، مهر، امضا و… که به نیت ضرر به دیگری، شبیه نمونه اصلی درست می شود.

چرا مجازات جرم جرم جعل دارای اهمیت است؟

ما در زندگی روزمره خود با برخی از جرائم بیشتر سروکار داریم، که جعل یکی از همین موارد است. وکیل متخصص جعل می گوید که در مباحث حقوقی جرم جعل در زیر مجموعه جرائمی است که علیه آسایش عمومی می باشد. چون جعل امری غیر واقعی را واقعی جلوه می دهد، و همین امر باعث از بین رفتن اعتماد مردم نسبت به همدیگر می شود. به همین دلیل مجازات جرم جعل در قانون دارای اهمیت بسیار است.

نکته: به علت جنبه عمومی جرائم، جرم جعل چه در اسناد عادی چه در اسناد رسمی به هیچ عنوان قابل بخشش نیست و با رضایت دادن شاکی خصوصی فقط از مجازات جرم جعل کاسته می شود.

مجازات این جرم در قانون مجازات اسلامی چیست؟

مجازات جرم جعل در قانون، با توجه به متفاوت بودن انواع جعل، با هم فرق می کنند که در ذیل به برخی از موارد اشاره می کنیم.

مجازات جرم جعل امضا:

در قانون مجازات جرم جعل امضا بستگی به این دارد که آن امضا متعلق به چه شخصی است.

اگر کسی امضا مقام معظم رهبری یا روسای سه قوه را به اعتبار مقام آن ها جعل کند یا از این امضا استفاده کند، به سه تا پانزده سال حبس محکوم می شود.

اگر شخصی امضا معاون اول رئیس جمهور یا وزرا، اعضای شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی یا مجلس خبرگان، قضات یا یکی از روسا یا کارمندان و مسئولین دولتی و… را جعل کند، به حبس از یک تا ده سال محکوم می شود.

مجازات جرم جعل سند:

در قانون مجازات جرم جعل سند نیز به این بستگی دارد که آن سند، جزء اسناد رسمی باشد یا غیر رسمی.

اگر کسی اسناد یا نوشته های غیر رسمی را جعل کند یا با علم به جعل، از آن ها استفاده کند؛ علاوه بر این که باید خسارت وارد شده را جبران کند، به حبس از شش ماه تا دو سال و پرداخت جزای نقدی از سه تا دوازده میلیون ریال محکوم می شود.

و اگر هر یک از کارمندان و مسئولان دولتی، نوشته ها و اسناد و اوراق دولتی را جعل کنند؛ علاوه بر مجازات اداری و جبران خسارت وارده، به حبس از یک تا پنج سال و پرداخت جزای نقدی شش تا سی میلیون ریال محکوم می شوند.

مجازات جرم جعل عنوان:

جعل عنوان زمانی اتفاق می افتد که شخصی برای فریب دادن افراد خود را در جایگاه افراد مهم معرفی می کند تا از این راه بتواند اعتماد افراد زودباور را به دست بیاورد و اموال آن ها را تصاحب کند. مجازات جرم جعل عنوان در قانون، شش ماه تا دو سال حبس می باشد. و اگر شخص برای معرفی خود سندی را جعل کرده باشد، مجازات جرم جعل نیز اضافه می شود.

مجازات جرم جعل مدارک تحصیلی:

اگر کسی مدارک اشتغال به تحصیل یا فارغ التحصیلی یا تاییدیه یا ریز نمرات دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی را جعل کند یا با علم به جعلی بودن از آن ها استفاده کند؛ علاوه بر جبران خسارتی که وارد کرده است، به حبس از یک تا سه سال محکوم می شود.

نکته: همچنین اگر فرد مجرم یکی از کارکنان وزارتخانه یا دانشگاه یا موسسات آموزش عالی باشد، مطابق با مجازات جرم جعل سند با وی برخورد می شود و حداکثر مجازات را برای او در نظر می گیرند.

مجازات جرم جعل در قانون جدید چه حکمی دارد؟

با توسعه یافتن روابط اجتماعی و افزایش اسناد و نوشته ها، جعل و دستکاری در این مدارک و پیامدهای ناشی از جعل اسناد، کشورها بنا به ضرورت همیشه قوانین خود را به روز می کنند تا مجازات جرم جعل تمام مواردی را که به مرور زمان ایجاد شده است، را در بر بگیرد. لذا مطابق قانون جدید کاهش حبس تعزیری، صرفا هنگامی مجازات جرم جعل کاهش می یابد که جعل در اسناد یا نوشته های غیررسمی باشد. به عبارت دیگر مطابق قانون کاهش، صرفا جعل سند عادی مشمول مقررات تخفیف در میزان مجازات حبس شده است.

وکیل متخصص جرم جعل می گوید، در مجازات جرم جعل در قانون جدید، مواردی مانند موضوع جعل، ضرر و زیان مادی و معنوی آن، نوع جعل و آسیب های ناشی از آن مورد بررسی قرار می گیرد و سپس با توجه به این موارد حکم صادر می شود.